Στις 12 Νοεμβρίου απονεμήθηκε για πρώτη φορά το βραβείο μεταφρασμένης ποίησης Άρης Αλεξάνδρου, που έχει θεσμοθετήσει το περιοδικό Ποιητικά των εκδόσεων Γκοβόστη, με την ευγενική χορηγία της Γενικής Διεύθυνσης Μετάφρασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει στη συμβολή του Στράτου Μεϊντανόπουλου, υπεύθυνου του Γραφείου Αθήνας της Γενικής Διεύθυνσης, που με μεγάλη προθυμία δέχτηκε την πρόταση υιοθέτησης του βραβείου, αντιλαμβανόμενος τη σημασία του, και οργάνωσε τη χορηγία αυτή. Αν στις πρώτες συζητήσεις για τη δημιουργία του περιοδικού κυριάρχησε η ιδέα για ένα βραβείο, πολύ σύντομα η πληθώρα των βραβείων ποίησης, ακόμη και πρωτοεμφανιζόμενων ποιητών, οδήγησε τις συζητήσεις σε ένα αδιέξοδο. Έως ότου ήρθε η ιδέα για τη μετάφραση της ποίησης, για την ποιητική μετάφραση, που παρά την τεράστια σημασία της στο λογοτεχνικό σύστημα υποδοχής και με όλες τις ιδιαιτερότητές της δεν βρίσκεται σήμερα στο προσκήνιο. Το βάρος πέφτει ως επί το πλείστον πάνω στα λογοτεχνικά περιοδικά, που συχνά παρακολουθούν την τρέχουσα παραγωγή, αλλά και επαναφέρουν κλασικούς ποιητές στην επικαιρότητα ή αξιόλογες φωνές που δεν μεταφράστηκαν στην ώρα τους και, όπως συμβαίνει συνήθως στα λογοτεχνικά πράγματα, επιδρούν ετεροχρονισμένα και απροσδόκητα. Διότι δύσκολα εκδίδεται αυτοτελώς η μεταφρασμένη ποίηση και, φυσικά, ελάχιστα πληρώνεται, εάν και όταν πληρώνεται. Είναι καρπός αφοσίωσης και αγάπης, συνήθως ποιητών για άλλους ποιητές, αλλά όχι μόνο, όπως πιστοποιείται και από τη μικρή λίστα του βραβείου. Στην περίπτωση των ποιητών, είναι γνωστή η συνάφεια του έργου με τις μεταφράσεις τους, παρότι η σχέση ανάμεσα στο ξένο κείμενο (στη σύγχρονη θεωρία ο όρος «πρωτότυπο» συχνά αποφεύγεται, καθώς δημιουργεί μια ιεραρχία που πολλοί θεωρητικοί δεν δέχονται στο μεταφραστικό ενέργημα) και τη μετάφρασή του είναι εξαιρετικά πολύπλοκη. Ο ίδιος ο Άρης Αλεξάνδρου είχε μια ιδιότυπη σχέση, λόγου χάρη, με την ποιητική μετάφραση. Βιοποριζόμενος από την μετάφραση, δεν μπορούσε αυτονοήτως παρά να μεταφράζει πεζογραφία. Το οφείλουμε χάριτες όχι μόνο γιατί μας γνώρισε τους Ρώσους κλασικούς σε εξαίρετη μετάφραση, αλλά και μια σειρά άλλους μεγάλους Ευρωπαίους και Αμερικανούς συγγραφείς, όπως ο Τζακ Λόντον ή ο Τζων Στάινμπεκ για παράδειγμα, συνεργαζόμενος συστηματικά με τον ρηξικέλευθο εκδότη Κώστα Γκοβόστη και τον γιο του, στη συνέχεια, Γιάννη. Η σχέση του όμως με την ποιητική μετάφραση ήταν ουσιαστική και ιδιαίτερη. Από τη μία, μετέφρασε και αυτός Ρώσους ποιητές που αγαπούσε. Από την άλλη, ήταν το δεξί χέρι του Γιάννη Ρίτσου σε τόσες μεταφράσεις που ο Ρίτσος επέλεξε, για λόγους ιδεολογικής αρχής, να κάνει από γλώσσες που δεν ήξερε και δη στην προκειμένη περίπτωση από τα ρωσικά. Απάνθισμα αυτών των μεταφράσεων του Άρη Αλεξάνδρου, δυσεύρετων ως επί το πλείστον, δημοσιεύουμε στο περιοδικό. Επανερχόμενοι στο βραβείο «Άρης Αλεξάνδρου», στο όνομα του οποίου τιμάται ένας μεγάλος μεταφραστής αλλά και όλοι οι αφανείς και διαφανείς μεσολαβητές του λογοτεχνικού πεδίου, η θέσπισή του επιδιώκει να αναδείξει τη σκληρή και δύσκολη αλλά πολύτιμη δουλειά της ποιητικής μετάφρασης, τη μεγάλη σημασία της όχι μόνο για το ποιητικό σύστημα υποδοχής, αλλά για το λογοτεχνικό γενικότερα και την ίδια τη γλώσσα. Αυτή η δουλειά σπανιότατα βραβεύεται. Καταλαμβάνοντας μικρό κομμάτι της εκδοτικής παραγωγής, όντας συχνά ολιγοσέλιδα, τα βιβλία της μεταφρασμένης ποίησης δεν έχουν συχνά τύχη στα βραβεία, παρότι συχνά περιβάλλουν με το κύρος τους τις μικρές λίστες. Στα βραβεία μεταφρασμένης ελληνικής λογοτεχνίας προς άλλες γλώσσες, η ποίηση δεσπόζει, ωστόσο, κι αυτό παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Η Επιτροπή του βραβείου είχε να επιλέξει ανάμεσα σε αρκετές και πολύ καλές μεταφράσεις, κείμενα κλασικά και σύγχρονα, εκδόσεις φροντισμένες, με πλούσιο παρακείμενο συχνά και άλλες ενταγμένες σε μια συστηματική προσέγγιση ενός ποιητή. Το βραβείο προσπάθησε να συναιρέσει την ανάδειξη του ξένου με το ελληνικό κείμενο, να συστήσει εκ νέου και σε ένα ευρύτερο κοινό έναν μεγάλο ποιητή, όπως ο Νοβάλις, μέσα από μια μετάφραση που αναδεικνύει με ευαισθησία και σκληρή δουλειά το πνεύμα και το γράμμα της ποίησής του, αυτήν του Κώστα Κουτσουρέλη - ειδικά σε μια εποχή όπου ο ρομαντισμός επανέρχεται, όπως φαίνεται, δυναμικά στο προσκήνιο στη χώρα μας και όχι μόνο.
Είδος:
Βιβλίο
ISBN:
1792-8877
Έτος έκδοσης:
2012
Διαστάσεις:
24,5 Χ 34,5
Σελίδες:
32
Σειρά:
Τα Ποιητικά
Α/Α σειράς:
8
Βάρος:
120 γρ.
Επιλέξτε νομό για να δείτε τα μεταφορικά του προϊόντος:
* Για πιο ακριβή αποτελέσματα προσθέστε όλα τα προϊόντα στο καλάθι σας και υπολογίστε τα μεταφορικά στην ολοκλήρωση της παραγγελίας. Οι δυσπρόσιτες περιοχές επιβαρύνονται με 2.5€
Editorial
Ο Κώστας Παπαγεωργίου έφυγε λίγο πριν εκδοθεί το επετειακό τεύχος των 10 χρόνων των Ποιητικών. Ένα πρώτο μικρό αφιέρωμα στο άνθρωπο και τον...
Στις αρχές της δεκαετίας του 2000, είχαμε μια ποιητική έκρηξη: πολλοί καλοί νέοι ποιητές, πολλοί καλοί μεγαλύτεροι ποιητές, πολύ καλή ποίηση, πολλές ποιητικές...