Όταν το 1821, οι Έλληνες εξεγέρθηκαν κατά της οθωμανικής κυριαρχίας, ένα κύμα συμπάθειας πλημμύρισε την Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Χιλιάδες εθελοντές έσπευσαν να πολεμήσουν στο πλευρό των επαναστατών. Οι Φιλέλληνες -όποια κι αν ήταν τα κίνητρά τους: η αναδημιουργία της Αθήνας του Περικλή, μια νέα σταυροφορία κατά του Ισλάμ ή απλά ο βιοπορισμός από το στρατιωτικό επάγγελμα- πίστευαν ακράδαντα πως η Ελλάδα άξιζε και με το παραπάνω την βοήθεια στον αγώνα της για την ελευθερία. Όπως, «Ονειρεύομαι πως θα μπορούσε και πάλι να υπάρξει μια ελεύθερη Ελλάδα», έγραψε ο Λόρδος Μπάιρον και πέθανε στο Μεσολόγγι, προσπαθώντας να κάνει αυτό το όνειρο πραγματικότητα.
Η σχολαστική έρευνα και η γλαφυρή πένα του William St Clair κάνουν αυτό το βιβλίο απαραίτητο σε κάθε μελετητή του Αγώνα της Ελληνικής Ανεξαρτησίας, αλλά και σε κάθε αναγνώστη, που θέλει να κατανοήσει την ιστορία του Ελληνικού Έθνους.
Ο Εορτασμός των 200 Χρόνων από το ξέσπασμα της Ελληνικής Επανάστασης του 1821 δεν θα ήταν πλήρης χωρίς την ελληνική έκδοση αυτού του βιβλίου, που πρωτοδημοσιεύτηκε, -το 1972- και όσο περνά ο καιρός τα συμπεράσματά του εκτιμώνται ακόμα περισσότερο από τους ειδικούς της ελληνικής ιστορίας.
Τα 200 χρόνια από το 2021 παρέχουν μιαν ευκαιρία όχι μόνο για τον εορτασμό των προηγούμενων επιτευγμάτων, αλλά και για μιαν επανεξέταση του τρόπου με τον οποίο το παρελθόν σχετίζεται με το παρόν και το μέλλον. Και το σπουδαίο βιβλίο του William St Clair συμβάλλει με τον καλύτερο τρόπο σε αυτήν την επανεξέταση, που δίνει στην υπερηφάνεια των Ελλήνων τις πραγματικές ευρωπαϊκές διαστάσεις της.
Εισαγωγή:
Beaton, Roderick
Μετάφραση:
Μπλάνας, Γιώργος
Είδος:
Βιβλίο
ISBN:
978-960-606-192-9
Αριθμός έκδοσης:
1η
Έτος έκδοσης:
2022
Ενιαία Τιμή Βιβλίου:
NAI (έως Μάιο 2024)
Δέσιμο:
Μαλακό εξώφυλλο
Διαστάσεις:
17 x 24
Σελίδες:
568
Θεματική Ταξινόμηση:
ΙΣΤΟΡΙΑ (Από τους αρχαίους χρόνους μέχρι το 1900)
Βάρος:
902 γρ.
ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ
ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΝΕΑ ΕΚΔΟΣΗ
Το Ξέσπασμα
Η Επιστροφή των Αρχαίων Ελλήνων
Το Σύνταγμα
Δύο είδη πολέμου
Η Υπόθεση της Ελλάδας, Υπόθεση της Ευρώπης.
Ο Δρόμος προς τη Μασσαλία
Χίος
Το Τάγμα των Φιλελλήνων
Η Μάχη του Πέτα
Ο Θρίαμβος των Οπλαρχηγών
Η Επιστροφή στην Πατρίδα
Η Γερμανική Λεγεώνα
Ιππότες και Σταυροφόροι
Κρατικά Μυστικά
Μπαίνουν οι Βρετανοί
Ο Λόρδος Μπάιρον Προσχωρεί στον Αγώνα
«Να Φέρουμε Ελευθερία και Γνώση στην Ελλάδα»
Αφίξεις στο Μεσολόγγι
Η Ταξιαρχία Μπάιρον
Δοκίμια για την Αναγέννηση
Οι Νέοι Απόστολοι
Ο Αγγλικός Χρυσός
Ο Ερχομός των Αράβων
Η Σκιά του Ναπολέοντα
«Δεν μπορείς να πολεμήσεις
για την ελευθερία στο σπίτι σου»
Γαλλικός Ιδεαλισμός και Γαλλικός Κυνισμός
Πάλι Τακτικοί
Καινούργιος Στόλος
Αθήνα και Ναβαρίνο
Η Αμερική προς Διάσωση
Αργότερα
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ I
Σχόλια επί των αριθμών
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙ
Οι Κυριότερες Φιλελληνικές Αποστολές
ΣΗΜΕΙΩΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Επιλεγμένη Βιβλιογραφία
Βιβλιογραφία πρωτογενούς
και δευτερογενούς υλικού μετά το 1972
Ένας ρόλος κλειδί σε αυτήν την ιστορία παίχτηκε από τους ξένους εθελοντές που ήρθαν στην Ελλάδα στη διάρκεια της Επανάστασης και είναι το θέμα τού βιβλίου …και πάλι μια Ελεύθερη Ελλάδα. Όπως αντιλήφθηκε ο William St Clair πριν από μισό αιώνα, δεν είναι πια αποδεκτό ούτε να αντιμετωπίζουμε, επιδεικνύοντας υπερβολικό συναισθηματισμό αυτούς τους γενναίους, συχνά καταδικασμένους ανθρώπους, ως ανιδιοτελείς ιδεαλιστές, έτοιμους να παρατήσουν τα πάντα για χάρη μιας εξιδανικευμένης Ελλάδας ούτε να τους αντιμετωπίζουμε ως «τον ξένο δάκτυλο», του οποίου η κακόβουλη ανάμιξη είχε σκοπό να εξυπηρετήσει μόνο τα συμφέροντα των ξένων κρατών και/ή του ξένου κεφαλαίου. Στην πραγματικότητα, αυτοί ήταν πραγματικοί άνθρωποι, ωθούμενοι από πραγματικά και συχνά περίπλοκα κίνητρα. Προέρχονταν από πολύ διαφορετικά εθνικά, κοινωνικά και μορφωτικά υπόβαθρα. Ήταν πολύ διαφορετικοί μεταξύ τους. Όλοι τους ήρθαν σε επαφή με τους Έλληνες οικοδεσπότες τους, τους οποίους συνήθως δεν κατάφερναν να καταλάβουν, συχνά με τραγικές συνέπειες. Όποια οπτική και να έχει κανείς, αποτελούν μέρος της ιστορίας του 1821.
Το …και πάλι μια Ελεύθερη Ελλάδα αντλεί από την εντατική μελέτη των αρχείων των κύριων χωρών καταγωγής των φιλελλήνων. Είναι ένα έργο ερμηνείας, όπως είναι όλες οι καλές ιστορίες. Αλλά είναι επίσης έργο καταγραφής. Σαν τέτοιο, παίρνει τελικά τη θέση του στην εθνική ιστορία της Ελλάδας, όπως την είχε πάρει ήδη στην ιστορία του σχηματισμού του σύγχρονου «δυτικού» κόσμου.
*
Μερικές από τις αντηχήσεις της ιστορίας αυτού του βιβλίου είναι διηνεκείς. Η προσωπικότητα του Λόρδου Μπάιρον δεν έχει χάσει τη γοητεία της, όπως μαρτυρούν αρκετές νέες προσεγγίσεις της ζωής και του έργου του Μπάιρον τον εικοστό πρώτο αιώνα. Η συγκεχυμένη σύγκλιση των πνευματικών ρευμάτων που γνωρίζουμε τώρα ως Ρομαντισμό, Εθνικισμό και Φιλελευθερισμό, που έφεραν τους περισσότερους εθελοντές στην Ελλάδα και με διάφορους τρόπους διαμόρφωσαν τη συμπεριφορά τους μόλις έφτασαν εδώ, δεν έχουν χάσει τη γοητεία τους. Περισσότερο από ποτέ άλλοτε, ιστορικοί και μελετητές της λογοτεχνίας και του πολιτισμού τείνουν να αναγνωρίζουν σε αυτό το χωνευτήρι των αρχών του δέκατου ένατου αιώνα το καμίνι στο οποίο διαμορφώθηκαν οι κύριες γραμμές του «σύγχρονου δυτικού» πολιτισμού. Οι φιλέλληνες βρέθηκαν στη γέννηση ενός κράτους μεγαλύτερου απ’ όσο φαντάζονταν, σίγουρα πολύ μεγαλύτερου από το μικρό Βασίλειο της Ελλάδας που πάλεψε να γεννηθεί στη δεκαετία του 1830, για το οποίο έδωσαν πολλοί από αυτούς τη ζωή τους. Οι συχνά τραγικές ατομικές ιστορίες τεράστιου ιδεαλισμού και σκληρής απογοήτευσης έχουν ακόμα τη δύναμη να μας συγκινούν, ιδιαίτερα όταν λέγονται με τη ζωντάνια και τη νηφάλια κρίση που είναι ένα σήμα κατατεθέν, μεταξύ άλλων, αυτού του βιβλίου.
Ωστόσο, ξαναδιαβάζοντας αυτό το βιβλίο τις παραμονές της επετείου του 2021, ακόμα πιο εντυπωσιακές είναι οι αντηχήσεις ανάμεσα σε αυτήν την ιστορία των σχεδόν διακοσίων χρόνων και σε καταστάσεις οικείες από τις πρώτες δεκαετίες του καινούργιου αιώνα, που δύσκολα θα μπορούσαν να προβλεφθούν την εποχή της πρώτης κυκλοφορίας του βιβλίου. Το 1972 ο όρος «εθνοκάθαρση» δεν είχε επινοηθεί ακόμα. Αλλά η συστηματική δολοφονία και εκδίωξη πληθυσμών που ανήκαν στην «λάθος» εθνότητα ή θρησκεία, που περιγράφονται τόσο φρικιαστικά στις πρώτες σελίδες αυτού του βιβλίου και συχνά στη συνέχεια, αναγνωρίζονται αμέσως ως ο πρόδρομος των απάνθρωπων πολιτικών που ακολουθήθηκαν στη διάρκεια των πολέμων στην πρώην Γιουγκοσλαβία στις αρχές του 1990, που επίσης γέννησαν αυτήν την ανατριχιαστική έκφραση. Πολλές ακόμα έγιναν φανερές στη διάρκεια της αναταραχής που κυριάρχησε σε μεγάλο μέρος της Μέσης Ανατολής από την αμερικανική εισβολή στο Ιράκ το 2003 και μετά.
Από την Εισαγωγή του RODERICK BEATON
Τα γεγονότα είναι φτωχά όπλα απέναντι σε τόσο βαθιά εδραιωμένες πεποιθήσεις.
«Αν γνωρίζεις τον εχθρό και τον εαυτό σου δεν έχεις να φοβηθείς τίποτα. Ως εκ τούτου, προκειμένου να απαλλαγούμε από τον ναρκισσισμό, πρέπει να γνωρίσουμε σε βάθος τον αντίπαλο αλλά και να αντιληφθούμε την οπτική του απέναντι στην ιστορία».
Sun Tzu, Κινέζος Στρατιωτικός Αναλυτής
Το …και πάλι μια Ελεύθερη Ελλάδα αντλεί από την εντατική μελέτη των αρχείων των κύριων χωρών καταγωγής των φιλελλήνων. Είναι ένα έργο ερμηνείας, όπως είναι όλες οι καλές ιστορίες. Αλλά είναι επίσης έργο καταγραφής. Σαν τέτοιο, παίρνει τελικά τη θέση του στην εθνική ιστορία της Ελλάδας, όπως την είχε πάρει ήδη στην ιστορία του σχηματισμού του σύγχρονου «δυτικού» κόσμου.
Roderick Beaton
Το βιβλίο του St Clair …και πάλι μια ελεύθερη Ελλάδα!, με πρόλογο του Roderick Beaton και πλούσια εικονογράφηση, συνιστά μία εξαίρετη αλλά ενίοτε πικρή ιστορική καταγραφή. Ο συγγραφέας με λογοτεχνική γλαφυρότητα και δημοσιογραφική ζωντάνια παρουσιάζει τους καρπούς από την εξαντλητική ιστορική του αναδίφηση. Έτσι η ανάγνωση είναι απολαυστική ακόμα και όταν ο συγγραφέας προβαίνει σε σύνθετους φιλοσοφικούς στοχασμούς καθώς επιχειρεί να ψυχογραφήσει τους ανθρώπους που ο ρομαντισμός και ο φιλελληνισμός τούς ώθησαν στο να εγκαταλείψουν τις χώρες τους για να πολεμήσουν πλάι σε ανθρώπους που δεν γνώριζαν και για μια χώρα που ελάχιστα στοιχεία διέσωζε πλέον από το ένδοξο αρχαίο παρελθόν της και τους κλασικούς χρόνους.
Όπως επισημαίνει ο William St Clair η αιματηρή εξέγερση των Σέρβων κατά των Τούρκων, το 1808, δεν προκάλεσε κανένα ενδιαφέρον στη Δυτική Ευρώπη. Όταν όμως ξέσπασε, το 1821, η ελληνική επανάσταση, οι Φιλέλληνες ξένοι προσφέρθηκαν εθελοντικά να ενταχθούν στον ανύπαρκτο ελληνικό τακτικό στρατό. Προχωρώντας την ανάγνωση θα βιώσουμε σταδιακά την απογοήτευση που καταλάμβανε τους Φιλέλληνες καθώς πατούσαν το πόδι τους στη στεριά της επαναστατημένης Ελλάδας για να ανακαλύψουν ότι ο αέρας της επανάστασης δεν ήταν ο καθαρός και ανανεωτικός αέρας μιας ιερής ιδέας και ο προάγγελος της ελευθερίας, αλλά μια λαίλαπα που παράσερνε στο πέρασμά της τις αξίες και τα ιδανικά που τους είχαν φέρει ως εκεί.
Οι επαναστάτες ήταν άνθρωποι με διαφορετικό υπόβαθρο, κουλτούρα, προσδοκίες και συμφέροντα, και δεν χρειάζονταν ρομαντικές ιδέες αλλά πόρους. Αντ’ αυτού υποδέχτηκαν ιδεαλιστές, απατεώνες, τυχοδιώκτες και μυστικούς πράκτορες. Το βιβλίο αυτό είναι εξαίρετο δείγμα αντικειμενικής αντιμετώπισης των καλοπροαίρετων, των αποτυχημένων, των αποτελεσματικών, των ειλικρινά ενδιαφερόμενων Φιλελλήνων και της συχνά καταστροφικής βοήθειας που δόθηκε στο νεογέννητο και ακόμη μαχόμενο κράτος, μεταξύ 1821 και 1829.
Αποτέλεσμα διεξοδικής έρευνας, διατρέχεται από την αντίθεση μεταξύ του φιλελληνικού οράματος της Ελλάδας και της ελληνικής πραγματικότητας. Το …και πάλι μια ελεύθερη Ελλάδα! δεν διαβάζεται ούτε αβίαστα ούτε αγόγγυστα, αλλά αξίζει να διαβαστεί.
«Μια εξαίρετη και πικρή στην αλήθεια της ιστορία».
Richard Holmes, The Times
«Ένας συγγραφέας που φιλοδοξεί να πετύχει τα υψηλότερα πρότυπα επιστημονικής και λογοτεχνικής εργασίας… Πρόκειται για την τελευταία λέξη στο θέμα του και πιθανότατα θα παραμείνει έτσι για πολλά χρόνια».
Sunday Telegraph
«Μια συναρπαστική αφήγηση, βασισμένη σε διεξοδική έρευνα και προσεκτικές εκτιμήσεις».
The Guardian
«Ο κύριος St Clair εξετάζει το θέμα του από την οπτική των εμπλεκομένων Φιλελλήνων… τα ονόματα των οποίων συνδέονται πλέον με τον μύθο του ένδοξου αγώνα για την Ελληνική Ελευθερία… Η συστηματική και ευρεία έρευνά του απέδωσε πλούσιους καρπούς. Στην αξία του βιβλίου συμβάλλει το εικονογραφικό υλικό: πορτρέτα, πίνακες και χάρτες».
The Economist
«Η μελαγχολική αφήγηση των γεγονότων γίνεται με σαρδόνια απόλαυση και διαυγή γνώση.
Όπως και το προηγούμενο βιβλίο του: Ο Λόρδος Έλγιν και τα Μάρμαρα είναι μια λαμπρή και κομψή αναπαράσταση που επισκιάζει όλα τα προηγούμενα έργα».
C.M. Woodhouse, The Observer
Μπορεί κανείς να διαλέξει έναν ήρωα από σχεδόν κάθε σελίδα ενός αρχαιογνωστικού λεξικού, υπάρχει κι ένας Έλληνας ήρωας. Χωρίς αυτή τη μαγική έλξη της αρχαιότητας είναι απίθανο η Ελλάδα να είχε αποκτήσει την ανεξαρτησία τόσο νωρίς. Όπως επισημαίνει ο William St Clair στο […και πάλι μια ελεύθερη Ελλάδα] η αιματηρή εξέγερση των Σέρβων κατά των Τούρκων, το 1808, δεν προκάλεσε κανένα ενδιαφέρον στη Δυτική Ευρώπη. Όταν όμως ξέσπασε, το 1821, η ελληνική επανάσταση, οι Φιλέλληνες ξένοι προσφέρθηκαν εθελοντικά να ενταχθούν στον ανύπαρκτο ελληνικό τακτικό στρατό.
Daily Telegraph
«Η μελέτη του κυρίου St Clair για τους φιλέλληνες στην Ελληνική Επανάσταση είναι αξιοσημείωτη για τη γλαφυρή αφήγηση και τη ζωντάνια των βιογραφικών περιγραμμάτων της… τις απίθανες, αλλά συναρπαστικές, δραστηριότητες διαφόρων ιδεαλιστών, απατεώνων, τυχοδιωκτών και μυστικών πρακτόρων. Η επίδραση τους στην εξέλιξη των γεγονότων δεν ήταν καθόλου αμελητέα και –όσον αφορά στο δυτικό αναγνωστικό κοινό– συμμετείχαν σε μιαν υπόθεση, που ξεσήκωσε βαθύτερα πάθη από οποιοδήποτε παρόμοιο γεγονός μέχρι τον Ισπανικό Εμφύλιο Πόλεμο, περισσότερο από έναν αιώνα αργότερα».
American Historical Review
«Απεχθάνεται τις συναισθηματικές πομφόλυγες και τον εξωπραγματικό ιδεαλισμό που οδήγησαν τόσους νέους στον μάταιο και απάνθρωπο θάνατο και έντυσαν αρχηγούς ληστών με ηρωικές στολές. Οι ήρωές του είναι οι Αμερικανοί που, στο τέλος του πολέμου, ανακούφισαν από τον λιμό τον ελληνικό πληθυσμό».
Irish Independent.
«Αντικείμενο του κυρίου St Clair είναι οι φιλέλληνες, αλλά δεν περιορίζεται εκεί· επεκτείνεται σε μιαν εξαιρετική ιστορία του πολέμου της Ελληνικής Ανεξαρτησίας και μια ζωντανή εικόνα της αναδυόμενης Ελλάδας. Το βιβλίο του είναι αποτέλεσμα διεξοδικής έρευνας, έχει γραφτεί κομψά και γλαφυρά και αποτελεί ένα συναρπαστικό ανάγνωσμα, που διατρέχεται από την αντίθεση μεταξύ του φιλελληνικού οράματος της Ελλάδας και της ελληνικής πραγματικότητας».
New Statesman
«Ένα βιβλίο πολύτιμο για τους μελετητές της ελληνικής και της ευρωπαϊκής ιστορίας. Δεν πρέπει να λείπει από καμιά ελληνική βιβλιοθήκη».
Greek Review
«Ο William St Clair, ήδη από το προηγούμενο βιβλίο του, για τον Λόρδο Έλγιν και την απόσπαση των μαρμάρων του Παρθενώνα, απέδειξε πως δεν έχει καμία διάθεση να αποκρύψει την αλήθεια με «εξομαλύνσεις» και ξεφτισμένες κοινοτοπίες, που περισώζουν τα πρόσωπα, εκθέτοντας μόνο τη «δική τους πλευρά». Τώρα, επαναλαμβάνει αυτή την ευεργετική μέθοδο αποστασιοποίησης: τη δίκαιη θεώρηση του ιστορικού γεγονότος… Το βιβλίο αυτό είναι εξαίρετο δείγμα αντικειμενικής αντιμετώπισης των καλοπροαίρετων, των αποτυχημένων, των αποτελεσματικών, των ειλικρινά ενδιαφερόμενων Φιλελλήνων και της συχνά καταστροφικής βοήθειας που δόθηκε στο νεογέννητο και ακόμη μαχόμενο κράτος, μεταξύ 1821 και 1829».
Athens Daily Post
«Ο κύριος St Clair ερεύνησε σε βάθος μεγάλο μέρος του πρωτογενούς υλικού: αγγλικού, γαλλικού, γερμανικού, σουηδικού, αμερικανικού, ελβετικού, δανικού και ιταλικού, δημιουργώντας ένα λαμπρό, σχεδόν αξεπέραστο, βιβλίο».
Asia and Africa Review
«Μια ευανάγνωστη και επιστημονική συνεισφορά στη σύγχρονη ελληνική ιστορία, που μόνο από τις πολύ μικρές βιβλιοθήκες δικαιολογείται να λείπει».
Library Journal
«Δεν πρέπει να λείπει από κανένα ελληνικό σπίτι. Κάθε ιστορική σελίδα του Έθνους μας ανήκει».
Montreal Hellenic News
«Μια συναρπαστική μελέτη και ταυτόχρονα μια πολύτιμη αφήγηση του παρασκηνίου της τελευταίας περιπέτειας του Μπάιρον».
The Year’s Work in English Studies
«Ο συγγραφέας, ωστόσο, είναι ο καλύτερος στην περιγραφή της σύγκρουσης της «Δυτικής» με την «Ανατολική» Ευρώπη».
Slavic Review
«Η αφήγηση του κυρίου St Clair είναι εξαιρετικά διαυγής και απολαυστική. Στιβαρή, με μιαν απόχρωση ειρωνείας, με εντυπωσίασε, δείχνοντάς μου πως μπορεί να περιδιαβαίνει κανείς το ιστορικό παρελθόν με τις ίδιες μπότες που φοράει στην καθημερινή δουλειά, βιώνοντας την τρέχουσα ιστορία».
Geoffrey Grigson, Country Life
Ο ¶γγλος ιστορικός William St Clair (1937-2021) ήταν ερευνητής στο Ινστιτούτο Αγγλικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Λονδίνου, του Cambridge και του Harvard. Διετέλεσε πρόεδρος του Open Book Publishers, ενός εκδοτικού οργανισμού που δραστηριοποιείται στο πεδίο των ανθρωπιστικών και κοινωνικών επιστημών και ειδικότερα στις ακαδημαϊκές μονογραφίες. Από το 2008 ήταν επίσης μέλος του Enterprise Management Committee και του Enlightment Project, σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης, τη Δημόσια Βιβλιοθήκη της Νέας Υόρκης και το Πανεπιστήμιο του Cambridge.
Επιλέξτε νομό για να δείτε τα μεταφορικά του προϊόντος:
* Για πιο ακριβή αποτελέσματα προσθέστε όλα τα προϊόντα στο καλάθι σας και υπολογίστε τα μεταφορικά στην ολοκλήρωση της παραγγελίας. Οι δυσπρόσιτες περιοχές επιβαρύνονται με 2.5€
Ο Πελοποννησιακός Πόλεμος ήταν μια στρατιωτική σύγκρουση μεταξύ της Δηλιακής Συμμαχίας και της Πελοποννησιακής Συμμαχίας, η οποία συγκλόνισε και εν πολλοίς...
Η Γαλλική Επανάσταση, που παραξένεψε με την ακάθεκτη αιφνιδιαστικότητά της εκείνους που στάθηκαν οι δημιουργοί και οι καρπωτές της καθώς κι εκείνους που...
Ο καθηγητής Sture Linner, με ιδιαίτερη σοφία και ενθουσιασμό, μας μιλάει για την άνοδο και τη σταδιακή παρακμή του βυζαντινού πολιτισμού - αλλά και την...