Η ρηματική ενσωμάτωση σε ένα κείμενο ενός ζωγραφικού πίνακα, υπαρκτού στην εκτός κειμένου πραγματικότητα ή μυθοπλασιακού, η θεματοποίησή του μέσα στο έργο και κάθε είδους αξιοποίηση του συστήματος σημείων που ο πίνακας δημιουργεί και συγκεντρώνει, ενισχύουν, εκ πρώτης όψεως, τη συνδηλωτική δύναμη του όλου κειμένου και εμπλουτίζουν αρμονικά και με αρκετά εύληπτο τρόπο το όποιο ιδεολογικό, συμβολικό ή άλλου τύπου φορτίο του. Όμως, στα κείμενα που εξετάζονται εδώ (Ασημένια Σαράφη, Platanus Orientalis, Οι διακλαδώσεις μιας ασυνήθιστης ιστορίας, Jorge Semprun, Ο δεύτερος θάνατος του Ραμόν Μερκαντέρ, Νίκη Αναστασέα, Επικράνθη, Δια χειρός Αλέξη Ραζή, Claude Simon, Η Μάχη των Φαρσάλων), η ποικιλόμορφη και διαβαθμιζόμενης δυσκολίας ανάδυση εικαστικών επιφανειών μέσα από τον αφηγηματικό-περιγραφικό λόγο οδηγεί σε έναν χαοτικό πολλαπλασιασμό γλωσσικών σημείων που ανατρέπει κάθε «παραδοσιακό» κώδικα ανάγνωσης τέτοιων σύνθετων μηνυμάτων. Ανοίκεια αξιοποίηση των συνδηλώσεων του ονόματος του μυθοπλασιακού (;) ζωγράφου Κωχ και του εικαστικού περιεχομένου των πινάκων του (Ασημένια Σαράφη), φαντασιωσική αυτο-ένταξη του πρωταγωνιστή στη ζωγραφική επιφάνεια των πινάκων που παρατηρεί και ανάδειξη, μέσω αυτών, της αμηχανίας ή και της οδύνης που προκύπτει από τις ιλιγγιώδεις μεταμορφώσεις του δίπολου «ατομική ταυτότητα/συλλογική Ιστορία» (Jorge Semprun), ένταξη, στο ήδη πολυ-διασπασμένο αφηγηματικό κείμενο, ενός υποτιθέμενου καταλόγου αναδρομικής έκθεσης αλλά και ενός εν εξελίξει βιβλίου για τον (μυθοπλασιακό) ζωγράφο Αλέξη Ραζή και τον ιδιόμορφο εξπρεσιονισμό του (Νίκη Αναστασέα), απόλυτα υβριδική αντιμετώπιση και πλήρης σύγχυση των πράξεων «αφήγηση ιστορίας» / «αναπαράσταση ζωγραφικού πίνακα», αλλά και εμμονική άντληση μοτίβων από τους ενσωματωμένους πίνακες (Claude Simon), αυτά είναι ορισμένα από τα στοιχεία τα οποία οδηγούν στην υπέρβαση των ορίων περιέχοντος («αρχικού» κειμένου) και περιεχομένου (πίνακα ζωγραφικής), στην καταστρατήγηση της ιεράρχησης των κειμενικών αρχών, στην αντιμετώπιση της αντίληψης και της ερμηνείας του κόσμου ως ουτοπίας, στην, ενίοτε αφόρητη, ένταση ανάμεσα στην ταξινομητική επιθυμία της αντίληψης και τον κατακερματισμό του οπτικού και μνημονικού αντικειμένου.

Λητώ Ιωακειμίδου

Ο ζωγραφικός πίνακας στο σύγχρονο λογοτεχνικό κείμενο: Το τέλος μιας συνδήλωσης;

Η ρηματική ενσωμάτωση σε ένα κείμενο ενός ζωγραφικού πίνακα, υπαρκτού στην εκτός κειμένου πραγματικότητα ή μυθοπλασιακού, η θεματοποίησή του μέσα στο έργο και κάθε είδους αξιοποίηση του συστήματος σημείων που ο πίνακας δημιουργεί και συγκεντρώνει, ενισχύουν, εκ πρώτης όψεως, τη συνδηλωτική δύναμη του όλου κειμένου και εμπλουτίζουν αρμονικά και με αρκετά εύληπτο τρόπο το όποιο ιδεολογικό, συμβολικό ή άλλου τύπου φορτίο του. Όμως, στα κείμενα που εξετάζονται εδώ (Ασημένια Σαράφη, Platanus Orientalis, Οι διακλαδώσεις μιας ασυνήθιστης ιστορίας, Jorge Semprun, Ο δεύτερος θάνατος του Ραμόν Μερκαντέρ, Νίκη Αναστασέα, Επικράνθη, Δια χειρός Αλέξη Ραζή, Claude Simon, Η Μάχη των Φαρσάλων), η ποικιλόμορφη και διαβαθμιζόμενης δυσκολίας ανάδυση εικαστικών επιφανειών μέσα από τον αφηγηματικό-περιγραφικό λόγο οδηγεί σε έναν χαοτικό πολλαπλασιασμό γλωσσικών σημείων που ανατρέπει κάθε «παραδοσιακό» κώδικα ανάγνωσης τέτοιων σύνθετων μηνυμάτων. Ανοίκεια αξιοποίηση των συνδηλώσεων του ονόματος του μυθοπλασιακού (;) ζωγράφου Κωχ και του εικαστικού περιεχομένου των πινάκων του (Ασημένια Σαράφη), φαντασιωσική αυτο-ένταξη του πρωταγωνιστή στη ζωγραφική επιφάνεια των πινάκων που παρατηρεί και ανάδειξη, μέσω αυτών, της αμηχανίας ή και της οδύνης που προκύπτει από τις ιλιγγιώδεις μεταμορφώσεις του δίπολου «ατομική ταυτότητα/συλλογική Ιστορία» (Jorge Semprun), ένταξη, στο ήδη πολυ-διασπασμένο αφηγηματικό κείμενο, ενός υποτιθέμενου καταλόγου αναδρομικής έκθεσης αλλά και ενός εν εξελίξει βιβλίου για τον (μυθοπλασιακό) ζωγράφο Αλέξη Ραζή και τον ιδιόμορφο εξπρεσιονισμό του (Νίκη Αναστασέα), απόλυτα υβριδική αντιμετώπιση και πλήρης σύγχυση των πράξεων «αφήγηση ιστορίας» / «αναπαράσταση ζωγραφικού πίνακα», αλλά και εμμονική άντληση μοτίβων από τους ενσωματωμένους πίνακες (Claude Simon), αυτά είναι ορισμένα από τα στοιχεία τα οποία οδηγούν στην υπέρβαση των ορίων περιέχοντος («αρχικού» κειμένου) και περιεχομένου (πίνακα ζωγραφικής), στην καταστρατήγηση της ιεράρχησης των κειμενικών αρχών, στην αντιμετώπιση της αντίληψης και της ερμηνείας του κόσμου ως ουτοπίας, στην, ενίοτε αφόρητη, ένταση ανάμεσα στην ταξινομητική επιθυμία της αντίληψης και τον κατακερματισμό του οπτικού και μνημονικού αντικειμένου.

Λητώ Ιωακειμίδου

Ο ζωγραφικός πίνακας στο σύγχρονο λογοτεχνικό κείμενο: Το τέλος μιας συνδήλωσης;