Μήτσος Αλεξανδρόπουλος (1924-2008)

Γεννήθηκε στην Αμαλιάδα. Τα εφηβικά και τα νεανικά του χρόνια σφραγίστηκαν με τη συμμετοχή του στην Αντίσταση (από το 1942 στο ΕΑΜ Νέων), διαμορφώνοντας στάση ζωής και έργου. Φοίτησε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών ως το τελευταίο έτος. Το 1947, με την ανάκληση αναβολής λόγω σπουδών, βρέθηκε στρατιώτης στην Ήπειρο. Μια νύχτα πέρασε μέσα από τα ναρκοπέδια στο απέναντι βουνό, στους αντάρτες. Τραυματισμένος, νοσηλεύτηκε στο Αργυρόκαστρο. Επιστρέφοντας, μπήκε στη συντακτική ομάδα της εφημερίδας Προς τη νίκη, εκτός από τις πολεμικές ανταποκρίσεις έγραφε χρονογραφήματα (Ριπές).

Από τα τέλη του 1949 πήρε τους δρόμους της προσφυγιάς: 1949-1953 Τασκένδη (Καταρρακτώδης εκδήλωση φυματίωσης, κλινικές και σανατόρια, εφημερίδα Προς τη Nίκη), 1954-1956 Βουκουρέστι και Ντεζ της Ρουμανίας (Επιτροπή διαφώτισης, συμμετοχή στον λογοτεχνικό κύκλο και στη σύνταξη του περιοδικού Nέος Kόσμος) και από το 1956 μέχρι τον επαναπατρισμό του το 1975 - Μόσχα. Το Λογοτεχνικό Ινστιτούτο Γκόρκι (1956-1961) του προσέφερε την ποθητή πια δυνατότητα να αφοσιωθεί στο γράψιμο. Όπως είχε πει, από τα χρόνια της Μόσχας «το χρονολόγιό του είναι τα βιβλία του, οι χρόνοι που γράφονταν και εκδίδονταν και μέσα οι σελίδες τους».
Τα βιβλία του
Δ ι η γ ή μ α τ α
Αρματωμένα χρόνια (Πολιτικές και Λογοτεχνικές Εκδόσεις 1954), Μια πρόσφατη ιστορία (ΠΛΕ 1962), Λευκή ακτή (ΠΛΕ 1966), Φύλλα φτερά (Διογένης 1977, Πολύτυπο 1983), Η ένατη πληγή (Κέδρος 1986), Επιστροφές (Ελληνικά Γράμματα 1999)
Μ υ θ ι σ τ ο ρ ή μ α τ α
Νύχτες και αυγές (ΠΛΕ 1961-1963, Θεμέλιο 1963-1964, Κέδρος 1979, Σύγχρονη Εποχή 1987, Ελληνικά Γράμματα 2000), Σκηνές από το βίο του Μάξιμου του Γραικού (Δίφρος 1976, Σύγχρονη Εποχή 1982, Ελληνικά Γράμματα 2002), Τα θαύματα έρχονται στην ώρα τους (Εκδ. Καρανάση 1976, Σύγχρονη Εποχή 1988), Μικρό όργανο για τον επαναπατρισμό (Κέδρος 1980), Αυτά που μένουν (Δελφίνι 1994, Ελληνικά Γράμματα 2000), Στο όριο (Ελληνικά Γράμματα 2003)
Β ι ο γ ρ α φ ι κ έ ς Μ υ θ ι σ τ ο ρ ί ε ς
Το ψωμί και το βιβλίο. Ο Γκόρκι (Σύγχρονη Εποχή 1980, Ελληνικά Γράμματα 2004), Περισσότερη ελευθερία. Ο Τσέχοφ (Σύγχρονη Εποχή 1981), Ο μεγάλος αμαρτωλός. Ο Ντοστογέφσκι (Κέδρος 1984), Ένας άνθρωπος μια εποχή. Ο Αλέξανδρος Γκέρτσεν (Γνώση 1989), Ο Μαγιακόφσκι. Τα εύκολα και τα δύσκολα (Ελληνικά Γράμματα 2000), Ο Τολστόι (Ελληνικά Γράμματα 2007), Όσιπ Μαντελστάμ. Στην Πετρούπολη θα σμίξουμε πάλι (Ελληνικά Γράμματα 2008)
Τ α ξ ι δ ι ω τ ι κ ά
Από τη Μόσχα στη Μόσχα. Ταξίδι στο Βόλγα (ΠΛΕ 1971, Εκδόσεις Καρανάση 1976), Οι Αρμένηδες. Ταξίδι στη χώρα τους και στην ιστορία τους (Κέδρος 1982)
Μ ε λ έ τ ε ς
Αντίσταση-Δημοκρατία. Επιλογή άρθρων (Κέδρος 1975), Πέντε Ρώσοι Κλασικοί (Σύγχρονη Εποχή 1975, 1979, Ελληνικά Γράμματα 2006), Η ρωσική λογοτεχνία. Από τον 11ο αιώνα μέχρι την Επανάσταση του 1917 (Κέδρος 1978-79), Μια συνάντηση. Σεφέρης-Μακρυγιάννης (Πολύτυπο 1983), Ο βασιλιάς που πέθανε (Πολύτυπο 1990), Δαίμονες και δαιμονισμένοι. Επιστροφές στον Ντοστογέφσκι (Δελφίνι 1992), Ο Τολστόι, ο Σαίξπηρ και οι τρελοί (Δελφίνι 1996)
Μ ε τ α φ ρ ά σ ε ι ς
Εμμανουήλ Καζακέβιτς: Το γαλάζιο τετράδιο. Εχθροί (Θεμέλιο 1965, ΠΛΕ 1966, Θεμέλιο 1977), Η εκστρατεία του Ίγκορ (Κέδρος 1976, 1996), Ο Βίος του Πρωτόπαπα Αββακούμ (Κέδρος 1976, 1996), Η πολιορκία και η άλωση της Πόλης από τους Τούρκους (Κέδρος 1978, 1996), Γιούρι Ολέσα: Οι τρεις χοντροί (Κέδρος 1978), Αλέξανδρος Γκριμπογέντοφ: Συμφορά από το πολύ μυαλό (Δωδώνη 1990), Αλέξανδρος Πούσκιν: Η ντάμα Πίκα (Σύγχρονη Εποχή 1991), Μικρές τραγωδίες (Σύγχρονη Εποχή 1991), Ο χάλκινος καβαλάρης (Δελφίνι 1995), Νικολάι Γκόγκολ: Η μύτη (Κέδρος 1994), Αντόν Τσέχοφ: Εχθροί (Κέδρος 1994), Φιόντορ Ντοστογέφσκι: Μπομπόκ (Κέδρος 1995), Αλέξανδρος Πούσκιν: Άλλη, καλύτερη, ζητώ ελευθερία... (Ποταμός 2004), Αντόν Τσέχοφ: Ανιαρή ιστορία (Ελληνικά Γράμματα 2005), Αντόν Τσέχοφ: Πόσο αργεί να ξημερώσει... Διηγήματα ((Ελληνικά Γράμματα 2009).

Τιμητικές διακρίσεις

-Πρώτο βραβείο στο διαγωνισμό αντιστασιακού διηγήματος «Κορυσχάδες» του περιοδικού Επιθεώρηση Τέχνης (1963).
-Διεθνές λογοτεχνικό βραβείο «Γκόρκι» (Μόσχα 1979) για τις μελέτες του και τις μεταφράσεις από τη ρωσική λογοτεχνία.
-Κρατικό βραβείο μυθιστορηματικής βιογραφίας (1981) για το έργο του Το ψωμί και το βιβλίο. Ο Γκόρκι.
-Λογοτεχνικό βραβείο «Τουμανιάν» (Αρμενία, Ερεβάν 1985) για το βιβλίο του Αρμένηδες που μεταφράστηκε και κυκλοφόρησε στα αρμενικά το 1984.
-Μεγάλο Κρατικό βραβείο Λογοτεχνίας 2001 για το σύνολο του έργου.
-Βραβείο της Ελληνικής Εταιρείας Μεταφραστών Λογοτεχνίας (2002) για την απόδοση από τα ρωσικά στα ελληνικά του έργου «Εκστρατεία του Ίγκορ».
-Μετάλιο «Πούσκιν» από τον Πρόεδρο της Ρωσικής Συνομοσπονδίας (2007).