Ποιοι είναι οι Ρως; Πώς γεννιέται και πώς αναπτύσσεται η ρωσική πρωτεύουσα; Πώς μετοικούν οι Ρως στη Μοσχοβία; Πώς επιζούν εντός της; Πώς οργανώνουν τη χώρα τους, τη Ρωσία; Ποιοι ζουν στην άκρη της αυτοκρατορίας; Ποια είναι η Κρανία; Τι σχέση έχουν οι Ουκρανοί με τους Ρώσους; Πόσο βαθιά είναι η τομή και ποια η συνέχεια;

Το «Χρονικό του Νέστορα», του πρώτου γραφιά της ιστορίας των Ρως, παίρνει τον αναγνώστη από το χέρι και εξερευνά μαζί του το θριαμβικό πανόραμα της δόξας και της παρακμής, της δημιουργίας και της λήθης, των διευθετήσεων και των παρεκτροπών των Ρως από τον 9ο αιώνα μέχρι σήμερα. Αποδεικνύει δεινά απέναντι στα οποία οι πάντες είναι ανίσχυροι. Στο αίνιγμα της εθνικής και ατομικής ταυτότητας που προσεγγίζει, η συγκίνηση δεν είναι απούσα.

Ο ΒΑΣΙΛΙΑΣ ΣΚΥΜΜΕΝΟΣ πάνω από χάρτες απλωμένους στο γραφείο ελέγχει το βασίλειό του. Η περίεργη λευκή συσκευή, που καθαρίζει την ατμόσφαιρα από μικρόβια, στη μυστική προεδρική αίθουσα, κάνει θόρυβο σαν λαγωνικό. Του αποσπά τις σκέψεις. Κουνάει με νόημα το χέρι. Ο υπεύθυνος που βρίσκεται σε στάση προσοχής, δέκα μέτρα μακριά από το βασιλιά, ορμά μαινόμενος κατά πάνω της, κλείνει τον διακόπτη, την αποσυνδέει από την πρίζα. Αυτή είναι η δουλειά του. Είναι αξιωματικός της ασφάλειας του βασιλιά. Υπεύθυνος να διαβλέπει τον αόρατο κίνδυνο. Κουνούπι δεν ενοχλεί τον βασιλιά, αν η ασφάλεια δεν το εγκρίνει. Γιατί ένας βασιλιάς είναι πάντα πολύτιμος. Ξέρει να καταχωνιάζει τα απόνερα και να τρυγάει τη δόξα. Απομακρύνεται ο υπεύθυνος ρίχνοντας μια λοξή ματιά στους καθρέφτες που καλύπτουν τους τοίχους. Ικανοποιημένος διαπιστώνει ότι, έχει κάνει εξαίσια πρόοδο στη στάση του σώματός του και στο βήμα. Όλη η εκπαίδευση που έκανε για πέντε χρόνια δεν πήγε χαμένη. Είναι έξυπνος όπως απέδειξαν τα τεστ, μι­λάει τρεις ξένες γλώσσες, έχει πείσμα και αντοχή και το κυριότερο δεν ιδρώνει στη ζέστη. Σε δυο χρόνια, μόλις κλείσει τα τριανταπέντε, θα αλλάξει πόστο. Κάποιος άλλος θα πάρει τη θέση του.
Ενοχλημένος ο βασιλιάς γέρνει πίσω στα μαλακά βάθη της καρέκλας. Η καρέκλα του δεν είναι μια απλή καρέκλα. Είναι βασιλική. Άκρως εντυπωσιακή, επιβλητική, με μινιμαλιστική αισθητική. Μήτρα που εκκολάπτει το υλικό και την ιδέα. Κάθισμα απαραίτητο για τους ισχυρούς άντρες. Σκαλοπάτι θέασης ενός κόσμου κοινωνού. Είναι φτιαγμένη από υλικά στέρεα. Σύρμα υψηλής αντοχής, μονοκονδυλιά πλεγμένη γύρω από τη μήτρα, αλλά και χαρτί και κεραμικά στοιχεία εύθραυστα, μαλακά, κρυσταλλικά. Γεννά αίσθημα ζεστασιάς για οινοποσία, εύφρουσα απόλαυση για την καλή στάση του σώματος. Το απολαμβάνει ο βασιλιάς το θρόνιασμα με όλο του το είναι. Το μαλακό υπόστρωμα στο κάθισμα αγκαλιάζει τον πισινό του. Δέχεται με τρυφερότητα το βάρος τού σώματός του. Το κεφάλι του φωλιάζει στο ακουμπιστήρι. Τα χέρια του χαλαρώνουν στα μαλακά της μπράτσα. Αναρωτιέται ποια είναι η ιστορία της. Πόσα οπίσθια έχουν στρογγυλοκαθίσει επάνω της. Ήταν μπουρζουάδες εκμεταλλευτές, ανώτατοι αξιωματούχοι, στρατάρχες, εμπνευσμένοι επαναστάτες ή ευκαταφρόνητοι προδότες;
Η καρέκλα ανέκαθεν ήταν η κινητήριος δύναμη της ιστορίας. Είναι τόσο σημαντική όσο η ανακάλυψη του σιδηρόδρομου, της Αμερικής, η αποικιοκρατία ή οι γενοκτονίες στην Αφρική και την Ασία. Για μια καρέκλα γίνονται πάντα επαναστάσεις, πόλεμοι, πραξικοπήματα. Μια καρέκλα, είναι παραγωγή πλούτου. Καρποφορεί εδάφη, δύναμη, εξουσία. Ποιοι καπιταλισμοί, ποιοι κομμουνισμοί, ποιες οικονομικές θεωρίες… Έχεις καρέκλα; Θρονιάζεσαι και γίνεσαι παντοδύναμος. Δεν έχεις; Κάτσε στ’ αβγά σου και ακολούθα.
Ανασηκώνεται ο βασιλιάς. Στηρίζεται στα μπράτσα. Κοιτάει προσεκτικά τα πόδια της. Την ταρακουνά. Εκείνη δεν αντιδρά. Δείχνει ικανή να δεχτεί τα πάντα. Αφήνεται ο βασιλιάς να πέσει πίσω στο σταθερό υπόστρωμα. Το σύρμα τεντώνει. Το χαρτί και τα κεραμικά στοιχεία αντέχουν αδιαμαρτύρητα το βάρος του. Ο βασιλιάς νιώθει πως την λατρεύει. Από την αίσθηση τού πισινού του, νιώθει πως κι εκείνη δεν τον αφήνει να την εγκαταλείψει. Την παρατηρεί και τα μάτια του δακρύζουν. Αυτοί οι δυο, έχουν γίνει κώλος και βρακί. Ορθώνεται περήφανος στην υψηλή πλάτη της. Μια γλυκιά ευχαρίστηση από το λιχνιζόμενο εκμαγείο τέρψης και εξουσίας τον πλημμυρίζει.
Η καρέκλα, γίνεται άκρως επικίνδυνη αν κάποιος τη χρησιμοποιήσει ως μηχανή αλαζονείας, σύμβολο ισχύος και θρονιαστεί στο κέντρο του σύμπαντος. Γκρεμίζει αυτούς που έχουν κοντή μνήμη, άλογο νου, στυλ και κύρος. Η τέχνη δεν τους αντέχει. «Μα εγώ δεν είμαι από αυτούς», διαβεβαιώνει ο βασιλιάς τον εαυτό του. Εκείνος, κηρύσσει την έναρξη και τη λήξη ενός πολέμου για ιερό σκοπό. Αναγγέλλει τον ερχομό της ελευθερίας. Και αυτή η καρέκλα, τού ταιριάζει γάντι. Τρομάζει μήπως και τη χάσει. Στη σκέψη και μόνο αναριγεί.
«Θα την κατάσχω», σκέφτεται.
Και ο τρόμος του γαληνεύει.
Ναι, αλλά τι θα πουν οι αξιωματούχοι αν δουν πως η καρέκλα λείπει; Τι θα πουν οι στρατιώτες, οι δημόσιοι υπάλληλοι, οι επιχειρηματίες, οι αγρότες, οι εργάτες, οι φτωχοί της Σιβηρίας, οι ανθρακωρύχοι από τις στέπες και πέρα από τα Ουράλια; Ω! μα έχω παραχωρήσει και σε αυτούς καρέκλες! Έχουν σκαμνιά, κούτσουρα, πάγκους, σιδερένιες και δερμάτινες πολυθρόνες. Τους έχω εμπιστευτεί αρχοντόσπιτα, επαύλεις, εξοχικά, κότερα και ορυκτό πλούτο. Τους έχω δώσει σαλόνια στρωμένα με παχιά χαλιά, πορσελάνες και πολυελαίους. Έχω παραχωρήσει σε χωρικούς χαμόσπιτα, κτήματα, δουλειές σε εργοστάσια, συγκοινωνίες και τρένα που διασχίζουν τη χώρα. Δεν δικαιούται ο βασιλιάς τους να κατέχει τη δική του καρέκλα;