Η ιστορία του Μεγάλου Ιεροεξεταστή, αν και είναι μόνο ένα επεισόδιο των Αδελφών Καραμάζοβ του Ντοστογιέβσκη, συγκέντρωσε την αποκλειστική προσοχή των φιλοσόφων, των θεολόγων, των πολιτικών και φυσικά των κριτικών. Ο προβληματισμός του εισέβαλε στον 20ό αιώνα με την ανατριχιαστική ορμή που εισέβαλαν οι απόψεις περί ευρωπαϊκού μηδενισμού του Nietzsche, ο οποίος ισχυρίστηκε πως το «γκρέμισμα» όλων των αξιών θα καθορίσει την εφιαλτική μοίρα του ευρωπαίου ανθρώπου. Ο Ντοστογιέβσκη είδε με τρόμο αυτόν τον μηδενισμό να καλπάζει, πάνω στο θηρίο του ορθολογισμού και αντέταξε τη βαθιά, άλογη πίστη της Ορθοδοξίας στην εφιαλτική μοίρα του Ανθρώπου εν γένει.
Οι διανοούμενοι του τέλους του 19ου και των αρχών του 20ού αιώνα το διαισθάνονταν, αλλά μόνο λίγοι ψέλλισαν κάτι. Οι περισσότεροι αντιμετώπισαν το ζήτημα από την ηθική ή θεολογική πλευρά, αλλά το πραγματικό ζήτημα που θέτει ο Μέγας Ιεροεξεταστής δεν είναι θεολογικό - είναι πολιτικό. Τα ερωτήματα που θέτει σχετίζονται με την ικανότητα του ανθρώπου να οικοδομήσει μια δίκαιη ζωή. Πώς γίνεται αυτό; Με την πίστη ή με τη μεθοδευμένη επιβολή ιδεών; Με την αγάπη ή με τη βία; Από τις μάζες ή από τους ηγέτες; Από τον λαό ή από την εξουσία;
Εισαγωγή:
D.H. Lawrence
Επίμετρο:
Μπλάνας, Γιώργος
Μετάφραση:
Αλεξάνδρου, Άρης
Επιμέλεια:
Μπλάνας, Γιώργος
Είδος:
Βιβλίο
ISBN:
978-960-446-109-7
Έτος έκδοσης:
2023
Πρώτη έκδοση:
2015
Εκδότης:
Εκδόσεις Γκοβόστη
Δέσιμο:
Μαλακό εξώφυλλο
Διαστάσεις:
14x21
Σελίδες:
80
Θεματική Ταξινόμηση:
ΞΕΝΗ ΚΛΑΣΙΚΗ ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ
Βάρος:
160 γρ.
Στο ερώτημα «Ποιος είναι ο Μέγας Ιεροεξεταστής;» θα πρέπει σαφώς να απαντήσουμε πως είναι ο Ιβάν. Κι αυτό γιατί ο Ιβάν είναι το επαναστατημένο πνεύμα που εξετάζει τα πράγματα, από την σκοπιά της απογοητευτικής κατάληξής τους. Εκφράζει επίσης το ρωσικό επαναστατικό πνεύμα, αλλά και τον ίδιο τον Ντοστογέβσκη ή μάλλον την ξένη προς το πάθος και την δημιουργικό τη διάσταση της σκέψης του. Παρά τα αντιφατικά συναισθήματα που έτρεφε ο Ντοστογέβσκη για τον Ιβάν, του δίνει την υψηλότερη θέση ανάμεσα στα τρία αδέλφια. Ο παθιασμένος Ντιμίτρη και ο εμπνευσμένος Αλιόσα είναι τελικά απλά αντίβαρα του Ιβάν.
Αναμφίβολα, ο Μέγας Ιεροεξεταστής εκφράζει την τελική άποψη του Ντοστογέβσκη για τον Ιησού. Η άποψη, ωμά, είναι η εξής: «Ιησού, είσαι ανεπαρκής. Οι άνθρωποι πρέπει να σε διορθώνουν συνεχώς». Στο τέλος, ο Ιησούς ασπάζεται συγκαταβατικά τον Ιεροεξεταστή, όπως ο Αλιόσα τον Ιβάν. Οι δύο εμπνευσμένοι άνδρες αναγνωρίζουν την ανεπάρκεια της έμπνευσής τους: ο πιο συνειδητός πρέπει να αναλάβει την ευθύνη μιας ολοκληρωτικής προσαρμογής.
Είτε συμφωνούμε με τον Ντοστογέβσκη είτε όχι, πρέπει να παραδεχτούμε πως η κριτική του προς το Χριστό είναι καταλυτική και καταληκτική· βασίζεται στην εμπειρία δύο χιλιάδων -ο ίδιος ισχυρίζεται εκατόν πενήντα χιλιάδων- χρόνων, αλλά και στην ισχυρή διαίσθηση της ανθρώπινης φύσης. Ο άνθρωπος οφείλει να είναι ειλικρινής απέναντι στη φύση του. Καμιά έμπνευση δεν μπορεί να τον οδηγήσει πέρα από τα όριά του.
Ο ΜΕΓΑΣ ΙΕΡΟΕΞΕΤΑΣΤΗΣ είναι η περιγραφή ενός ποιήματος που δεν γράφτηκε ποτέ και βρίσκεται στο ομώνυμο κεφάλαιο του πέμπτου βιβλίου του μυθιστορήματος του Φιόντορ Ντοστογιέβσκη, Αδελφοί Καραμάζοβ. Είναι, επίσης, ένα είδος αφήγησης μέσα στην αφήγηση με αυτοτελές νόημα, το οποίο συμπυκνώνει τον προβληματισμό για τα μεγαλύτερα φιλοσοφικά και θεολογικά ζητήματα της ανθρώπινης διανόησης και ως εκ τούτου παραμένει πάντοτε επίκαιρο.
Η ειδική αυτή έκδοση περιλαμβάνει πρόλογο του D.H. Lawrence και επίμετρο του Γιώργου Μπλάνα και, όπως σχολιάζει ο Γιώργος Μπλάνας στον επίλογο, “ο Ντοστογιέβσκη είδε με τρόμο τον μηδενισμό να καλπάζει, πάνω στο θηρίο του ορθολογισμού και αντέταξε την βαθιά, άλογη, πίστη της Ορθοδοξίας στην εφιαλτική μοίρα του Ανθρώπου εν γένει. Φιλαλήθεια και ορθολογισμός είναι στην πραγματικότητα το ίδιο, έστω κι αν η αλήθεια της πίστης είναι διαφορετική από την αλήθεια της επιστήμης. [...] Το πραγματικό ζήτημα που θέτει ο Μέγας Ιεροεξεταστής δεν είναι θεολογικό, αλλά πολιτικό. Τα ερωτήματα που θέτει σχετίζονται με την ικανότητα του ανθρώπου να οικοδομήσει μια δίκαιη ζωή. Πώς γίνεται αυτό; Με την πίστη ή με την μεθοδευμένη επιβολή ιδεών; Με την αγάπη ή με την βία; Από τις μάζες ή από τους ηγέτες. Από τον λαό ή από την εξουσία; [...] Καθένας οφείλει να απαντήσει μόνος του αυτά τα ερωτήματα.”
Ο Φιόντορ Μιχαήλοβιτς Ντοστογιέβσκη γεννήθηκε στη Μόσχα στις 30 Οκτωβρίου (ιουλ.)/11 Νοεμβρίου (γρηγ.) του 1821. Ο πατέρας του, ιδιαίτερα μορφωμένος και ευλαβής χριστιανός, άσκησε σημαντική επιρροή στο συγγραφέα και κατ’ επέκταση στο έργο του.
Αφού ολοκλήρωσε τις εγκύκλιες σπουδές του, έδωσε εξετάσεις και πέρασε στη Στρατιωτική Σχολή Μηχανικού, που όπως αργότερα αποδείχθηκε δεν τον ενδιέφερε ιδιαίτερα. Πάθος του ήταν η λογοτεχνία.
Η συγγραφική του σταδιοδρομία ξεκίνησε το 1844 με το έργο του Οι φτωχοί. Η σχέση του με τους σοσιαλιστικούς κύκλους των φουριεριστών οδήγησε στη σύλληψή του από την αστυνομία το 1849 και στη φυλάκισή του. Καταδικάστηκε σε θάνατο, αλλά τελικά, μπροστά στο εκτελεστικό απόσπασμα του δόθηκε χάρη. Εξέτισε τετραετή ποινή σε καταναγκαστικά έργα στη Σιβηρία.
Καταβεβλημένος σωματικά και ψυχικά επέστρεψε στη Ρωσία, όπου και επιδόθηκε στο συγγραφικό του έργο. Χρέη τον ανάγκασαν να εγκαταλείψει για άλλη μια φορά την αγαπημένη του πατρίδα και να καταφύγει στην Ευρώπη μαζί με τη δεύτερη σύζυγό του Άννα Σνίτκιν. Η νοσταλγία όμως τον οδήγησε ξανά στην Πετρούπολη, όπου και πέθανε στις 28 Ιανουαρίου (ιουλ.)/9 Φεβρουαρίου (γρηγ.) του 1881.
Επιλέξτε νομό για να δείτε τα μεταφορικά του προϊόντος:
* Για πιο ακριβή αποτελέσματα προσθέστε όλα τα προϊόντα στο καλάθι σας και υπολογίστε τα μεταφορικά στην ολοκλήρωση της παραγγελίας. Οι δυσπρόσιτες περιοχές επιβαρύνονται με 2.5€
Ένα ρωμαλέο δίδαγμα θάρρους και αυτοθυσίας: θάρρους στους αγώνες των εργαζομένων εναντίον της αδικίας και της εκμετάλλευσης, εναντίον της αυθαιρεσίας και...
Ο Στήβενσον με εκπληκτική δεξιοτεχνία επιστρατεύει περιφερειακούς ήρωες μέσα από τις εμπειρίες των οποίων αναδεικνύεται ένας άνθρωπος ανηλεής και κακός,...