Έρενμπουργκ, Ηλιά

Έρενμπουργκ, Ηλιά

Ο Ηλιά Έρενμπουργκ γεννήθηκε στις 14 Ιανουαρίου του 1891 στο Κίεβο της Ουκρανίας από Εβραίους γονείς. Όταν ήταν πέντε χρονών, η οικογένειά του μετακόμισε στη Μόσχα. Επαναστάτης ως έφηβος, φίλος με τον επίσης επαναστάτη Νικολάι Μπουχάριν, φυλακίστηκε για πέντε μήνες από το τσαρικό καθεστώς και, το 1908, μετανάστευσε στο Παρίσι. Εκεί γνωρίστηκε με τον Λένιν, αλλά και με μεγάλους καλλιτέχνες, όπως ο Πικάσο και ο Μοντιλιάνι· εκεί πρωτοέγραψε ποίηση επηρεασμένος κυρίως από τον Βερλαίν και τον Μπαλμόν. Ως πολεμικός ανταποκριτής κάλυψε το ξέσπασμα της Οκτωβριανής Επανάστασης. Η ναζιστική εισβολή στη Σοβιετική Ένωση τον βρήκε στη Μόσχα ως συντάκτη διάπυρων προπαγανδιστικών κομμουνιστικών και κειμένων από το μέτωπο του πολέμου. Μεταπολεμικά έγρα­ψε πλήθος μυθιστορημάτων όπως Η καταιγίδα (1949), Το ένατο κύμα (1952), Το λιώσιμο των πάγων / Αλλαγή εποχής (1954), τα οποία συχνά δοκίμασαν τα όρια της σοβιετικής λογοκρισίας. Παρ’ όλα αυτά, ο Έρενμπουργκ διατήρησε άριστες σχέσεις με την ανώτατη ιεραρχία. Αρθρογραφούσε τακτικά, πυροδοτώντας κατά καιρούς έντονες συζητήσεις από την πλευρά της ναζιστικής προπαγάνδας. Λόγω της φήμης του, στοχοποιήθηκε από τον ίδιο τον Γκαίμπελς που, σε λιβελογράφημά του, ισχυρίστηκε ότι ο Έρενμπουργκ υποκινούσε αποτρόπαιες πράξεις. Είναι επίσης γνωστός για τα λογοτεχνικά του έργα, ιδιαίτερα την αυτοβιογραφία του Άνθρωποι Χρόνια Ζωή (1960-1965), στην οποία, ιστορικοί και βιογράφοι βρήκαν πολύτιμες πληροφορίες για τα έργα και τις ημέρες σημαντικών προσωπικοτήτων. Επιπλέον, εξέδωσε, σε συνεργασία με τον Βασίλι Γκρόσμαν, τη Μαύρη Βίβλο ένα πόνημα με τις μαρτυρίες επιζώντων Εβραίων του Ολοκαυτώματος στη Σοβιετική Ένωση και την Πολωνία. Ο Έρενμπουργκ τιμήθηκε με το βραβείο Στάλιν, το 1942 και το 1948, καθώς και με το διεθνές Βραβείο Λένιν, το 1952. Πέθανε στις 31 Αυγούστου του 1967.